چگونه کفشهای کوهنوردی را انتخاب کنیم؟
آنچه که باید بدانید
انتخاب کفش بدون شک یکی از مهمترین بخشهای آمادهسازی برای فعالیتهای کوهستانی محبوب ما است. انتخاب کفش مناسب صرفاً مسأله انتخاب مواد اولیه نیست؛ در واقع، ما در حال انتخاب یک همیار ماجراجویی واقعی هستیم، که در لحظات دشوار در مسیر میتواند پشتیبان و همراه ما باشد. نکته اصلی در انتخاب درست کفش، موضوع ساده اما در عین حال پیچیده “استفاده مورد نظر” از کفش است.
چگونه میتوانیم استفاده مورد نظر را شناسایی کنیم؟
هنگامی که به دنبال کفشهای کوهنوردی هستیم، اصطلاحاتی مانند trekking, hiking, backpacking and approach را میشنویم؛ اما تشخیص تفاوت میان این موارد گاهی آسان نیست. قدم زدن مشترک میان همه آنهاست، ولی هر یک با توجه به نوع و طول مسیر، اینکه سفر یک روزه است یا چند روزه و همچنین نوع زمین با چالشهای متفاوت، معانی و ویژگیهای خاص خود را دارند. بنابراین، باید مشخص کنیم که کفشی که خریداری میکنیم در چه فعالیتی به کار خواهد رفت و برای این کار باید ویژگیهایی که برای فعالیتهای مختلف مفید هستند را درک کنیم. در ادامه نکاتی درباره انواع فعالیتهای کوهستانی و نحوه شناسایی کفش مناسب برای هر کدام آمده است.
بک پکینگ ( Backpacking ) :
اگر دوست دارید زمان طولانی را در کوههای بلند در مسیرهای چالشبرانگیز سپری کنید، از ماجراجوییهای چند روزه لذت ببرید و یا زیر نور ستارگان یا در پناهگاههای کوهستانی بخوابید، در واقع در حال انجام بک پکینگ هستید. نکته کلیدی در اینجا نیاز به جای دادن تجهیزات فراوان در کولهپشتی است، که این امر در طراحی کفش و حمایتی که باید ارائه دهد، بسیار مهم است. بنابراین، در کفشهای بک پکینگ، محافظت و قابلیت ضد آب بودن اهمیت ویژهای دارند؛ همچنین راحتی و جذب ضربه به منظور کاهش فشار وارده بر مفاصل نیز ضروری است.
ترکینگ یا راهپیمایی ( trekking ) :
ترکینگ به مسافرتهایی اطلاق میشود که کوتاهتر از دسته بک پکینگ هستند. در این حالت، کولهپشتی شما تقریباً نیمی از وزن سابق را حمل میکند اما مسیر از نظر فنی همچنان چالشبرانگیز است. کفش ترکینگ، علاوه بر طراحی سبک و راحت، نباید از نظر اطمینان و عملکرد کاسته شود. زیره های ساخته شده از مواد پیشرفته، تماس خوبی با انواع سطح (مرطوب یا خشک) فراهم میکنند و به شما حس امنیت در هر قدم میبخشند.
بررسی انواع زیره در کفش های ترکینگ :
بررسی انواع زیره در کفش های ترکینگ :
پیاده روی ( hiking ) :
برای مسافرتهای یک روزه که با ریتم تند و در زمینهای کمتر فنی مانند جادههای غیر آسفالت یا مسیرهای جنگلی همراه هستند، اصطلاح هایکینگ کاربرد دارد. کفشهای پیشنهادی برای این فعالیت، سبک و راحت بوده و برای حمل بار محدود طراحی شدهاند، بنابراین از نظر فنی نیاز به مقاومت زیاد ترکینگ ندارند. این نوع کفشها که بر عملگرایی تاکید دارند، معمولاً به صورت مدلهای با ساق کوتاه ارائه میشوند که برای چابکی بیشتر ایدهآل بوده و در عین حال از مچ پا محافظت میکنند.
آپروچ ( approach ) :
در مورد مسیرهای بسیار چالشبرانگیز از نظر فنی، مانند مسیرهای صعود نزدیک به صخره ( گرده ) ، کفشهای مخصوص آپروچ بیشترین کارایی را دارند. این کفشها، سبک اما محکم بوده و دارای زیره فوقالعاده چسبنده هستند که در قسمت جلو پای شما یک ناحیه صعود (climbing zone) به وجود میآورد. کفشهای آپروچ باید بتوانند در برابر استفاده بسیار فشرده، وزن زیاد و چالشهای فنی مقاومت کنند و به همین دلیل حمایت فوقالعادهای را ارائه میدهند. برای صعودهای نسبتاً آسان در کوهستان، این کفشهای فنی میتوانند به عنوان جایگزینی برای کفشهای صعودی در بخشهای اولیه مسیر مورد استفاده قرار گیرند، به لطف چسبندگی ویژه زیره آنها.
نکته۱ : بنابراین با وجود شناخت کفش های بالا این بار برای خرید به فروشنده اعلام میکنیم که ما به دنبال یک کفش در دسته بندی بک پکینگ یا تریکنگ هستیم و بصورت عام گفته نمی شود نیازمند کفش کوهنوردی هستم و این نکته را مد نظر داشته باشید هر چقدر زیره کفش مقاوم تر باشد و به سمت زیره کفش کوهنوردی برود زیره کفش مقاوم تر – سایش کمتر – از قسمت پنجه خمیدگی کمتر و گریپ پایین تر خواهد داشت
نکته ۲ : جهت خرید کفش در هر دسته بندی دقت کنید که رویه کفش بصورت یکپارچه باشد و از خرید کفش با رویه دو تکه که با دوخت به هم وصل شده اند اجتناب کنید چذرا که به مرور زمان از ناحیه دوخت کفش پاره میشود و معمولا کمپانی ها به دلیل اینکه از پرت های وارچه یا چرم استفاده کنند کفش ها را چند تکه تولید میکنند تا دور ریز به حرپاقل برسد.
چگونه بین کفشهای ميد-کات (ساق بلند) و لو-کات (ساق کوتاه) انتخاب کنیم؟
انتخاب بین کفشهای با برش بلند یا کوتاه کاملاً به سلیقه شخصی بستگی دارد. برای انجام این انتخاب، باید سطح تجربه و آمادگی جسمانی خود را در نظر بگیرید. هر دو نوع کفش از نظر پشتیبانی پا و مچ تضمینکننده هستند؛ اما به وضوح با کفشهای بلند، مچ پا ثبات بیشتری دارد. علاوه بر این، در شرایط برفی، عبور ار ریزال ها کفشهای بلند دارای مزایای خاصی هستند .
کی باید کفشهای ترکینگ و کوهنوردی با غشاهای ضد آب را انتخاب کرد؟
در اکثر موارد استفاده در کوهستان، کفش ضد آب بهترین انتخاب به حساب میآید. در مقایسه با نسخههای بدون ضد آب، کفشهایی که دارای غشای ضد آب هستند، محافظت و گرمای بیشتری فراهم میکنند که برای استفاده در هر فصلی ایدهآل است. در مناطق گرمتر، استفاده از کفشهای بدون ضد آب میتواند به دلیل تنفسپذیری بالاتر توصیه شود. همچنین کفش یا بوتهای چرمی میتوانند گزینهای عالی باشند که سطحی از مقاومت را در کنار تنفسپذیری ارائه میدهند.
چگونه سایز مناسب را انتخاب کنیم؟
برای شناسایی سایز صحیح میتوانید از قوانین ساده زیر پیروی کنید. ابتدا، زمانی که کفشها را امتحان میکنید، از جورابهای ترکینگ استفاده کنید؛ ترجیحاً همان جورابهایی که با کفش خواهید پوشید. سایز صحیح به گونهای باید باشد که فضای کافی برای انگشتان پا در نوک کفش وجود داشته باشد تا حرکت کامل آنها ممکن شود؛ این فاصله همچنین از مشکلات ناشی از لغزش پا هنگام فرود جلوگیری میکند. افزون بر این، فضای اطراف پا کمک میکند تا گرما در شرایط سرد حفظ شود. اگر کفش شما سایز مناسب داشته باشد، خطر ایجاد تاول از بین میرود و از لحاظ پهنای پا مراقب باشید تا کفش عرض مناسبی داشته باشد و انگشتان را به هم فشرده نکند و توصیه میشود بسته به تناسب و راحتی شما نیم تا یک سایز کفش بزرگتری تهیه کنید .
آیا کفشهای مردانه و زنانه متفاوت هستند؟
کفشها به گونهای طراحی شدهاند که با فرمهای مختلف پا سازگار شوند و برای هر دو جنس، مردانه و زنانه، در نظر گرفته شدهاند. اگرچه تفاوتهایی وجود دارد، اما انتخاب شما باید بیشتر بر اساس ویژگیهای شخص پوشنده باشد تا جنسیت. به طور کلی، کفشهای زنانه حجیمتر نبوده و انعطافپذیری بیشتری دارند. برای مثال، ممکن است یک جوان بلند و باریک بداند که کفشهای زنانه برای او مناسبتر است.
چگونه کفشها و بوتها را ببندیم؟
در هنگام امتحان کردن و استفاده از کفشها و بوتها، بستن آنها به درستی بسیار حیاتی است تا موقعیت مناسب پا تضمین شود. بستن بندها باید یکنواخت و بدون نقاط فشاری باشد؛ در هنگام فرودهای طولانی، بستن محکمتر بندها خطر لغزش پا به سمت جلو را کاهش میدهد. اما برای صعود، بستن محکمتر بندها در قسمت جلو پا در زمینه دقت حرکت در مسیرهای فنی بسیار مفید است.
چگونه کفشها یا بوتهای نو را استفاده کنیم؟
اگرچه در صورت انتخاب صحیح، کفش یا بوتهای شما آماده استفاده هستند، اما توصیه میشود پیش از شروع فعالیتهای سنگین، با چند پیادهروی کوتاه در شرایط کمتر چالشبرانگیز، آنها را “پا” کنید. پوشیدن کفش به معنای انجام یک پیادهروی ساده و آشنا، ترجیحاً در مسافتی کوتاه، میباشد.
اکنون آمادهاید!
وقتی کفش مناسب را انتخاب کردید، تنها کاری که باقی میماند این است که به راه افتاده، از مسیر، هوای تازه و طبیعت لذت ببرید تا به هر هدفی که برای خود تعیین کردهاید برسید!
گردآوری از سایت رسمی اسکارپا
ترجمه : امیر مبتهج – تابستان ۱۴۰۴